Chiński szczypiorek!

 Dzień dobry!

Dość długo ten blog obywał się bez jednego z podstawowych w Chinach warzywa i dziś nadszedł ten czas, aby to zmienić. Zatem dziś dowiecie się co nieco o chińskim czosnku czy chińskim szczypiorku, czyli Allium tuberosum, w Polsce znany pod nazwami szczypiorek czosnkowy czy też czosnek bulwiasty.

Zaczynajmy!

Kwiaty chińskiego szczypiorku przyciągają nie tylko ludzi ;)

Nazewnictwo

Nasz dzisiejszy bohater, jak możecie się domyślać, spokrewniony jest z takimi popularnymi w uprawie warzywami jak czosnek, cebula, por czy czosnek niedźwiedzi. Ze względu na to, że Allium tuberosum jest czymś pomiędzy czosnkiem, szczypiorkiem a porem, w języku polskim możemy spotkać różne wersje nazw tej rośliny. 

 

Mamy więc takie opcje jak szczypiorek czosnkowy, czosnek chiński, czosnek orientalny czy czosnek bulwiasty. Ja jako, że to warzywo poznałam będąc w Chinach, nazywam je zazwyczaj chińskim szczypiorkiem czy czosnkiem, ale chyba moją ulubioną nazwą jest trawa z patyka. Bierze się to stąd, że kiedy jeszcze nie wiedziałam co to jest Chińczycy bardzo chętnie grillowali liście tej rośliny na grillu, nabijając je na patyk :D

 

Angielskie nazwy to między innymi garlic chives, Oriental garlic, Asian chives, Chinese chives, Chinese leek, natomiast po chińsku używa się 韭菜 (jiǔcài).

 

Chciałabym też tutaj zaznaczyć, że roślina o której dziś mówimy nie ma nic wspólnego z chińskim czosnkiem w główkach, który sprzedawany jest w polskich marketach jako podróbka naszego rodzimego czosnku.

Rycina przedstawiająca chiński szczypiorek, źródło: efloras.org

 

 

Historia i pochodzenie

Chiński czosnek pochodzi z południowo-zachodniej części prowincji Shanxi w północnej części Chin. Naturalnie występuje na wysokościach 1000-1100 metrów nad poziomem morza rosnąc dziko między krzewami. 

 

Oczywiście roślina zdobyła dużą popularność i rozniosła się niemal po całej Azji, znajdziecie ją w całych Chinach, ale i w Korei, Japonii, Kazachstanie, Kirgistanie, Indiach, Pakistanie czy Azji Południowo-Wschodniej, w chociażby takich krajach jak Wietnam. 

 

Musicie przyznać, że jest to dość imponujący wynik!

Opis

Chiński czosnek to wieloletnia bylina tworząca charakterystyczne kępy.  Na cieplejszych obszarach szczypiorek czosnkowy może pozostać zielony przez cały rok. Na obszarach chłodniejszych, liście i łodygi całkowicie obumierają na ziemię, a wiosną odbijają z korzeni.

 

Część podziemna wytwarza skupione, cylindryczne cebulki wyglądające jak miniaturowe pory. Z nich wyrastają płaskie liście o szerokości 0,5-1,5 mm i długości 25-60 cm. Liście są gładkie na brzegach i z wyglądu niczym się nie wyróżniają. 

Kwiaty zebrane są w luźny baldach kulisty lub półkulisty, wyrastający ponad liście, osiągający maksymalnie 60 cm wysokości. Pojedyncze kwiaty są drobne, o białym okwiecie i zielonkawej reszcie kwiatu. Słupek stożkowo-kulisty i również zielonkawy. Kwiaty pojawiają się od lipca do września, natomiast owoce w okolicach jesieni.

Pokrój chińskiego szczypiorku na grządce

 

 

 

Rozmnażanie

 

Jak zdobyć własny czosnek na grządki do własnej uprawy?

 

Najprościej je po prostu wysiać - nasiona dostępne są dość łatwo na polskim rynku.  Jak zatem siać szczypiorek czosnkowy?

 

Nasiona najlepiej namoczyć dobę przed siewem, po czym wysiać do gruntu lub na rozsadę, przykrywając lekko ziemią czy podłożem. Czosnek powinniśmy siać wcześnie, ponieważ dość wolno kiełkuje - w okolicach marca-kwietnia, jeśli na rozsadę, możemy nawet zacząć troszkę wcześniej. Siejemy co około 30 cm, aby zapewnić roślinom przestrzeń do życia.

 

Chińczycy rekomendują przykrycie gleby warstwą folii z tworzywa sztucznego, aby ułatwić wzrost przez podwyższenie temperatury i zachowanie wilgoci, a po skiełkowaniu taką folię ściągamy. Ma to działać jako mini-szklarnia.

 

 

Uprawa

 

Szczypiorek czosnkowy jest dość łatwą w uprawie rośliną, łatwo się dostosowuje do panujących warunków i nie przemarza łatwo, warunki klimatyczne Polski są zatem idealne dla tego gatunku. 

 

Lubi gleby wilgotne i żyzne, najlepiej piaszczysto-gliniaste lub gliniaste, ale da sobie radę wszędzie. Jak wcześniej wspominałam, szczypiorek chiński jest rośliną wieloletnią, musimy mu więc znaleźć stanowisko, na którym będzie mógł rosnąć przez te kilka lat. Roślina wcześnie zaczyna wegetację i rośnie do późnej jesieni.

Pierwszy rok uprawy z nasion chiński czosnek dopiero się rozwija i to w drugim sezonie możemy zacząć jakieś poważniejsze zbiory. Z czasem czosnek powinien rozrastać się coraz bardziej, stąd co kilka lat wskazane jest rozsadzanie roślin - jednocześnie zwiększamy ilość roślin i plony, a także odmładzamy rośliny.

Rośliny w gruncie teoretycznie nie potrzebują intensywnego nawożenia, możemy jednak spokojnie je nawozić, na przykład jakimś naturalnym nawozem.

Jak smakuje chiński szczypiorek?

 

Chiński szczypiorek jak sama nazwa wskazuje jest smakowo czymś między szczypiorkiem a czosnkiem. W zasadzie w kuchni wykorzystujemy jedynie jego liście i łodygi, w podobny sposób jak robimy to ze szczypiorkiem czy porem, jednak tutaj te liście i łodygi mają charakterystyczny czosnkowy posmak.

 

Dwa rodzaje szczypiorku czosnkowego w chińskim warzywniaku i kapusta ;)

 

 

Zastosowanie

 

Ze względu na swój smak Chińczycy uwielbiają szczypiorek czosnkowy i dodają go do niesamowitej ilości dań. Jeśli natrafiliście kiedyś na jakikolwiek przepis z prawdziwej kuchni chińskiej, to zazwyczaj do dań na słono dodawane są cztery składniki - imbir, czosnek, chilli oraz właśnie szczypiorek czosnkowy. 

 

Smażony kalafior z chilli i szczypiorkiem czosnkowym

 

Bardzo często używany jest z jajkiem - do robienia porannych omletów czy nadzienia do pierogów. Mamy tutaj naprawdę wiele konfiguracji i w zasadzie ogranicz nas tylko wyobraźnia, bo dodawać liście szczypiorku czosnkowego możemy w zasadzie do każdego dania, na świeżo czy w wersji smażonej czy ugotowanej.

 

Tutaj sami smażymy sobie liście czosnku chińskiego i wbijamy sobie do nich jajka,a w tle krewetki ze świeżymi łodygami tej samej rośliny!

Słyszeliście kiedyś o szczypiorku czosnkowym? 

 

Może udało Wam się gdzieś w Azji spróbować dania z tą rośliną?

 

A może masz ją w ogródku i chcesz podzielić się wrażeniami z uprawy?

 

 Daj znać w komentarzu, chętnie poczytam ;)


Źródła i ciekawe linki:

Flora of China 

Wujek Baidu